25-06-2020
De culturele en creatieve sector heeft woensdag een brief ingediend bij de Tweede Kamer. De brief, die ook is gericht aan de ministers van vijf ministeries, bevat een vijf punten tellend herstelplan om de sector weer op gang te helpen tijdens de coronacrisis.
In het herstelplan adviseren de ondertekenaars van de brief onder meer een verlenging van de crisishulp aan de cultuursector. Ook het oprichten van een herstelfonds en meer duidelijkheid over heropening van onderdelen van de sector zijn aanbevelingen.
De volgende vijf samenhangende en elkaar versterkende maatregelen vormen daarvan de ruggengraat.
1. Zorg voor extra, sectorspecifieke steun
- Verruim regelingen gericht op flexwerkers, zelfstandigen en kleine ondernemers in de culturele en creatieve sector.
- Verleng de NOW voor de culturele en creatieve sector tot minimaal 1 januari 2021 (of zoveel langer als nodig is voor specifieke onderdelen van de sector). Verstrek voldoende noodsteun om grootschalig omvallen van culturele instellingen en bedrijven de komende tijd te
voorkomen.
- Zet de ondersteuning van de vitale culturele infrastructuur, waarvoor in eerste instantie € 300 miljoen extra is uitgetrokken, voort. Overweeg daarbij gebruik te maken van een ‘suppletieregeling’, waarmee tekorten aan publieksinkomsten bij onder meer muziek-, dans en theatervoorstellingen worden aangevuld. Stel voorwaarden bij toekenning, zoals eerlijke beloning, inclusiviteit, duurzaamheid, goed opdrachtgeverschap en goed bestuur.
- Handhaaf de coulancemaatregelen en maak met de sector afspraken over betalingsregelingen in verband met uitstel van betaling van belastingen.
2. Help gemeenten en provincies de fijnmazige culturele infrastructuur in stand te houden
De sector pleit voor een bestuursakkoord tussen Rijk, provincies en gemeenten over een doeluitkering in het Gemeentefonds, die de huisvestingskosten van de lokale culturele infrastructuur in de periode maart t/m 31 mei 2020, in verband met verplichte tijdelijke sluiting, volledig compenseert. Daarvoor is in totaal € 240 miljoen nodig, waarvan reeds € 60 miljoen is bevoorschot aan gemeenten. Voor de resterende maanden van dit jaar en voor het komend jaar is voortzetting van (gedeeltelijke) compensatie van huisvestingskosten een reële oplossing. De lokale culturele infrastructuur bestaat onder meer uit (film)theaters, podiumkunstgezelschappen, (pop)podia, festivals, musea, monumenten, centra voor de kunsten, ateliers, repetitieruimten, muziekscholen en bibliotheken. Die verscheidenheid wordt weerspiegeld in bezoekers en deelnemers en zorgt voor de sociale binding van (groepen) mensen, bijvoorbeeld door informatievoorziening en door ruimte te bieden aan actuele discussies in de samenleving. Ook leidt de aanwezigheid van juist deze culturele voorzieningen aantoonbaar tot hogere grondprijzen, een goed vestigingsklimaat of aantrekkelijke toeristische bestemmingen. Deze steunmaatregel is nodig omdat de onder punt 1 genoemde nood- en steunmaatregelen slechts in beperkte mate tegemoet komen aan de doorlopende kosten van culturele organisaties, bedrijven en individuele kunstenaars. Zo houden NOW 1 en 2 onvoldoende rekening met seizoenspieken in de personele bezetting. En de Tegemoetkoming Administratieve Lasten, als opvolger de TOGS, biedt nog weinig soelaas voor middelgrote organisaties en bedrijven met hoge vaste doorlopende lasten, zoals gebouwgebonden kosten. Ook zitten er nog gaten in de vaststelling van SBI-codes in de sector, zoals code 90003, scheppende kunsten. Hierdoor worden vooral makers getroffen.
3. Creëer een Nationaal Herstelfonds
Bezuinigen op de toekomst is in tijden van crisis een reflex die vaker opdoemt, maar allerminst verstandig is. Daarom vraagt deze coronacrisis om een aanzienlijk herstelfonds waarmee het verdienvermogen van de culturele en creatieve sector wordt versterkt. Stel daarom, naar voorbeeld van regionale fondsen zoals die o.a. in Amsterdam en Utrecht in oprichting zijn, een investeringsfonds in om de heropstart van de culturele sector te financieren. Stel het fonds in staat om (1) overbrugging te bieden door werkkapitaal ter beschikking te stellen aan individuele makers, culturele instellingen, bedrijven en (2) de vraaguitval te keren en (3) bezoek te stimuleren. Want onzekerheid over gezondheid en inkomensverlies, in combinatie met aangetast consumentenvertrouwen, beperken het herstel van de vraaguitval. Uit onderzoek naar de vorige economische crisis blijkt dat als de koopkrachtontwikkeling tegenvalt, het aantal bezoeken en daarmee de publieksinkomsten zullen terugvallen. Het fonds zou gevoed moeten worden uit publieke en private middelen en aansluiting moeten zoeken bij het Europese steunpakket (dat op 9 april tot stand kwam). Het fonds zou voor langere termijn moeten worden ingezet en revolverend moeten zijn.
4. Zet in op ruimhartig fiscaal beleid voor donaties, crowdfunding en legaten
Stimuleer particulieren om gul te geven aan culturele ANBI’s en aan het Nationaal Herstelfonds. Doe dit door drempels en plafonds in de Geefwet zo veel mogelijk weg te nemen, met terugwerkende kracht naar 1 januari 2020, en laat de verruiming doorlopen tot ten minste 31 december 2022, omdat fondsenwerving pas op termijn rendeert. Creëer zo mogelijkheden om nieuw geld de sector in te laten stromen. Zo kan ook, door de voucherregeling ‘Bewaar je ticket, geniet later’, op termijn de liquiditeit van podia, festivals en producenten worden versterkt. Match ruimhartig private initiatieven, ook die door crowdfunding en legaten. Daarnaast pleiten we voor een laag Btw-tarief voor cultuur.
5. Bied een reëel perspectief op verdere heropening
Gezondheid eerst, maar stel de culturele sector in staat om - met gebruikmaking van inventieve oplossingen - veilig, verantwoord én gastvrij bezoekers te ontvangen bij voorstellingen, tentoonstellingen en evenementen. Met een schat aan ervaring in het ontvangen en begeleiden van publiek, met de in jaren opgebouwde kennis (bijvoorbeeld over ruimtegebruik en ventilatiesystemen) kunnen wij veel sneller dan de nu geplande routekaart van het kabinet, verder heropenen. Geef ons deze ruimte, en stimuleer leren en innoveren in de sector via pilots en ‘field labs’.
Lees hier de brief op de website van Kunsten ‘92
deel dit artikel: 
Bedankt, binnen enkele minuten ontvangt je een e-mail van ons met daarin een persoonlijke link. Klik op de link om een nieuw wachtwoord op te geven.
