Gehoorondersteuning is een groeimarkt, de techniek groeit mee. Er ligt een mooie uitdaging om het gewenste geluid zo schoon mogelijk op te pikken, het ongewenste geluid weg te houden en het signaal vervolgens lip-sync af te leveren bij het publiek.
Na twee succesvolle seizoenen op locatie verhuisde theaterspektakel Het Pauperparadijs naar Carré. Van een openlucht speelveld van 50 bij 100 meter naar een houten vloer van 10 bij 16 meter. Decorontwerper Michiel Voet: “Hier fantaseert het publiek de rest er niet bij.”
De dansers van de verticale dansgroep Sky Motion hangen regelmatig aan een kabel tegen een muur. Voor de voorstelling Inner Worlds maakten ze de stap naar de vrije ruimte. Aan dunne staaldraden vliegen ze rond in de kap van schouwburg Amphion.
Tien kilo weegt de steadycam. Voor aanvang loopt Thomas Verstraeten (32) zijn route door de toren van vier verdiepingen waarin de voorstelling JR speelt.
De voorstelling Beast is een muziekvoorstelling met een groot thema in een grote loods, maar met een klein budget en nog minder stroom. Hoe breng je dat samen?
Regisseur en scenograaf van de voorstelling Romeo Castellucci combineert in de voorstelling opera, film en theater met grote projecties op gaasdoeken en live camerabeelden. Drie solisten en een koor van 120 mensen staan op het toneel.
Na de line-check achter de tafel en een rondje luisteren in de zaal met de iPad vraagt Arne Bock aan de bassist of die de microfoon van de percussionist wat beter op het instrument wil richten...
Leeuwarden en eigenlijk heel Friesland zijn culturele hoofdstad van Europa. In het dossier drie verhalen uit deze provincie: De alleskunners van Tryater, theater in een tomatenkas en de hybride trekkenwand van het Posthuis Theater.
Coppelia is het verhaal over de sinistere poppenmaker Coppelius en zijn schepping, de levensechte pop Coppelia. Het Nationale Ballet danst dit verhaal in een choreografie van Ted Brandsen. Hij verplaatst het verhaal naar onze tijd.
Live cinema performance is het handelsmerk van regisseur Katie Mitchell. In de voorstelling La maladie de la mort wordt in real-time een film van een uur gedraaid. Vloeiend glijdt het verhaal van scène naar scène en shot naar shot. De boomoperator op het toneel doet zijn best buiten beeld te blijven.
Bij het maken van een voorstelling staat het regelen van de muziekrechten zelden bovenaan de kluslijst van techniek en productie. Toch zijn er goede redenen om het daar wel te plaatsen. Zichtlijnen begaf zich in het woud aan regelingen en zet op een rij hoe het wel en niet moet.
Met de afstandsbediening shift Lisette Stokkel (31) het beeld van de videoprojector op het net uitgerolde scherm aan de achterwand van het Patronaat, terwijl haar collega Mark van den Berg de dj-booth van de Vunzige Deuntjes aansluit. Een half uurtje eerder stond de Amerikaanse Soul/Jazz legende Lee Fields and the Expressions op het podium.
Schaamteloos en wreed, dat is Richard, in 1994 gespeeld door Pierre Bokma bij Toneelgroep Amsterdam in een regie van Gerardjan Rijnders en een decor van Paul Gallis.
Het backstagegebied van de spektakelvoorstelling Mare ligt grotendeels onder water. Daar is het koud en donker, intercoms kunnen niet gebruikt worden. Publiek en inspiciënten houden hun adem in. “Maar het moet er uitzien alsof het vrij ronddobbert.”
We proberen het gewoon
Drie jaar na het voltooien van hun opleiding slepen Neal Groot en Koen Steger voor de neus van gerenommeerde ontwerpbureaus een prestigieuze opdracht binnen: het decor voor het tv-programma Zomergasten. “Een enorme kans om onszelf te laten zien.” I Tekst: Rebecca van Vuure I
Een hoofd techniek van 17
Nog voordat jonge mensen een opleiding podiumtechniek kiezen kunnen ze op veel middelbare scholen al ervaring opdoen met moving heads, rigging en zenderproblematiek. Leerlingen leggen zelf de lat heel hoog, zoals op het Gerrit van der Veen College. I Tekst: Coen Jongsma I
”Dus je maakt alles zelf?”
Stel vier scenografen die nog niet zo heel lang geleden zijn afgestudeerd dezelfde vraag en ze geven alle vier een geheel ander antwoord. Hoe kijken ze naar hun vak, hoe verhouden ze zich tot de techniek? En hoe ontwerpen ze hun toekomst? I Tekst: Rebecca van Vuure I
Liefde is een dans/mimevoorstelling van Maas theater en dans. Dit gezelschap maakt en speelt jeugdvoorstellingen in het eigen theater in Rotterdam en in scholen en theaters in het hele land. Liefde gaat over, hoe kan het ook anders, de liefde en relaties en hoe die zich ontwikkelen tijdens het leven van kind tot volwassene. Regisseur Moniek Merkx wilde letterlijk een spetterend einde aan de voorstelling en vroeg om ‘iets met water’.
De voorstelling Demolishing everything with amazing speed komt voor uit een obsessie van meer dan honderd jaar oud met snelheid, vernietiging en technologie. Het leidt tot een veelvoud aan complexe cues, die in een adembenemend tempo worden geserveerd.
Hijsinstallatie als hightech 3D-illusie
Voor een groots 3D-effect moet je het brein goed voor de gek houden. Live Legends bedacht daarvoor een slimme interactie tussen licht, decor en videoprojectie – geholpen door een realtime content engine en een extra zware mediaserver. TEKST: ERIC DE RUIJTER
In de ban van de selfie
Smartphones zijn multifunctionele devices van steeds hogere kwaliteit. Bij True colors doen ze dienst als camera voor een geprojecteerde livestream. Een ingenieuze zet, zo lang je ze op de juiste manier in toom weet te houden. TEKST: NICK KIVITS
Projectie-proeftuin
“Experimenteren met videotechniek is zó belangrijk”, zegt directeur van BeamSystems Jozef Heij. Maar waar kun je dat nog doen? Om die leemte te vullen, besloot Heij met enkele partners uit de branche een proeftuin voor theatermakers te openen. Welkom in het Performance Tech Lab. TEKST: COEN JONGSMA
Aggregaten op het strand
Jaarlijks steken er tijdens Oerol zo’n 50.000 mensen de Waddenzee over naar Terschelling, dat zichzelf dan graag het grootste podium ter wereld noemt. Zichtlijnen sprak met de toneelmeester ervan, David Jansen. “De wind onderschatten we nooit.” I Tekst: Rebecca van Vuuren I
Buiten binnen de normen blijven
Festivals in de buitenlucht geven geluidsoverlast. Maar slimme meetsystemen kunnen precies vertellen hoe de geluidsproductie binnen de normen te houden is. I Tekst: Jorg Schellekens I
Tweehonderd ton in een tent
Lowlands, hét toonaangevende zomerfestival in Nederland, bestaat 25 jaar. En dat is een mooi moment om te reflecteren. Twee nieuwe tenten en een nieuwe terreinindeling zijn het gevolg. Zichtlijnen kijkt alvast onder het tentdoek door. I Tekst: Koen Koch I
Kris Verdonck is beeldend kunstenaar, architect en theatermaker, die naam maakt met heftige, donkere projecten. “De techniek is het begin- en eindpunt en dicteert de rest”, zegt zijn technische man. Eric de Ruijter bespreekt Verdoncks recente werk.
Een donderdagmiddag, begin april. Met een willemjantje zet Isabel Voorbij een kabelboompje vast voor een serie kleine bewegende ledspotjes die ze net heeft ingehangen.
Explorer/Prometheus ontketend is een coproductie van het in ‘scientific fiction’ gespecialiseerde Vlaamse CREW en het Rotterdamse performancecollectief Urland. Met een motiontrackingsysteem en een oneigenlijk gebruikte game engine bouwen ze ter plekke een soort Second life.
Als grenzen verleggen de essentie van cabaret is, dan hield Micha Wertheim zich daar met zijn laatste show perfect aan. Want: hij was er niet. Zijn technici maakten samen met het publiek de voorstelling. Dat betekende naast licht, geluid en decor soms óók crowd control.
Amphitryon is een stuk van de Franse schrijver Molière, gebaseerd op een blijspel van de Griekse schrijver Plautus en daarmee in feite een eeuwenoude in-de-kast-uitde- kast met veel liefde, veel misverstand en een goed einde.
Gistermiddag om vijf uur ging de klep dicht in Arnhem. Belichter Emile van Gils sjouwt een plank uit de wagen; een onderdeel van het middeleeuwse decor van de voorstelling Hoe de grote mensen weggingen en wat er daarna gebeurde van Het Zuidelijk Toneel.
Ze bezorgen pizza’s, verjagen vogels en zijn de kekke opvolgers van radiografisch bestuurbare vliegtuigjes. Maar theatermakers zouden geen theatermakers zijn als ze voor drones geen kunstzinnigere toepassing zouden bedenken. Eric de Ruijter duikt in deze vliegende techniek boven het podium.
Met Groot wild plaatste theatergezelschap Afslag Eindhoven deze zomer mens tegenover machine. Een stierengevecht met trucks, boordevol techniek en op afstand bediend. “Het bleek verrassend makkelijk om je de vrachtwagen voor te stellen als een levend wezen.”
VPT-erelid Dhian Siang Lie zei ooit: “Podiumtechniek bestaat niet. Er bestaat alleen techniek, en die kun je toepassen op een podium.” Dus waarom zou je enkel naar middelen grijpen die voor theater bedoeld zijn? Kunst vraagt om een vrije geest – het verlangde effect soms om een verrassende oplossing.
Wie voorstellingen heeft gezien uit de Ring-cyclus van Wagner van de Nationale Opera en Ballet, herinnert zich zeker de schitterende effecten. Zo knetterde de bliksem levensecht over het toneel om de toorn van de goden te verbeelden. Hoe kregen ze die dramatische (ont)lading voor elkaar?
Decors bouwen en breken, en niets meer dan dat. Als voorstelling. Wat voor menig technicus een dagdroom is, nam Theatercollectief Schwalbe serieus. Ze bouwen in de nachtelijke urenelf verschillende decors op en breken ze weer af. ‘Slapen mag.’
Er zijn goede redenen om ingrijpende werkzaamheden buiten het seizoen te plannen. Maar in de praktijk wordt er ook in het seizoen flink aan de installaties gewerkt. Soms omdat het moet, soms omdat het kan. Koen Koch bespreekt drie praktijkgevallen en noteert vijf tips.
De theaterversie van de eerste twee seizoenen van de tv-serie Borgen vraagt het uiterste van de logistieke en productionele vermogens van het gezelschap. In januari zijn de voorbereidingen in volle gang.
Van een regeninstallatie in een voorstelling kijken we nauwelijks nog op. Voor De Stille Kracht hing Toneelgroep Amsterdam een beweegbare brug van vijf ton in de kap en verwerkte daarin zeven verschillende watereffecten. En: ‘Al dat water bleek toch behoorlijk wat geluidsoverlast te veroorzaken.’
Geluidsontwerper Gareth Owen is nog geen veertig en leverde vorig jaar reeds zijn 250e ontwerp voor een commerciële musical af. De productie in kwestie was Moeder ik wil bij de revue in het Utrechtse Beatrix Theater. Owen is hier momenteel weer terug voor een nieuwe productie, The bodyguard. De bekende film uit 1992 is bewerkt tot een musical en wordt door Stage Entertainment in Nederland uitgebracht in een regie van Carline Brouwer.
Opera- en ballethuizen zorgen tegenwoordig zelf voor hun uitzendingen. Bieden webcasts over internet de route naar internationale ontsluiting? En zo ja, kunnen ook kleinere podia via dit nieuwe medium op zoek naar een groter publiek?
Dat leds zuinig in gebruik zijn wordt door niemand betwist. Maar bij toepassing in de professionele praktijk mogen er wat meer vragen worden gesteld. Over het gebruiksgemak, de esthetische kwaliteit en gezondheid. Henk van der Geest stelt deze vragen. Wie geeft de antwoorden?
Vanwege de bezuinigingen op cultuur staan de uitgaven aan theaterdecors onder druk. Marieke Smits onderzocht hoe theatergezelschappen daarmee omgaan. Een van de opvallende conclusies: er worden minder vergelijkende offertes aangevraagd.
‘Het is mijn negentiende’, bekent Job Woudstra (46). ‘En de eerste zes Parades heb ik als theaterbezoeker gezien.’ Hij is een van de drie faciliterende huistechnici, zeg maar de haarlemmerolie van het rondtrekkend theaterfestijn dat deze zomer 25 jaar bestaat.
Ruim vijfentwintig jaar zat het in zijn achterhoofd, als een project dat hij ooit eens zou gaan doen. Dat ‘ooit’ is nu gekomen. Toneelmeester Gé van Berkel treedt uit de schaduw en staat aan het begin van het nieuwe seizoen in zijn eigen Theater aan de Parade in Den Bosch, zes avonden op de planken met Gilles, een monoloog van Hugo Claus. ‘Het is een ware krachttoer.’
Waar kun je naar de opera op de plek waar die geschreven is? In het plaatsje Torre del Lago Puccini, in Toscane, Italië. Aaltje Atsma haalt herinneringen op aan het vervallen podium én het state of the art theater dat ervoor in de plaats kwam.
In De stad der blinden heerst blindheid als besmettelijke ziekte. Video-ontwerper Arjen Klerkx en geluidsontwerper Pim van den Heuvel maakten beeld en geluid bij het audiovisuele spektakel. ‘Het leek op het monteren van een complete film, maar dan zonder draaiboek’.
Hoe beleeft een bezoeker z’n avondje theater? Op die vraag studeerde Terry Brochard aan de TU Delft onlangs af.
Het extremer worden van het weer dwingt zomerfestivals tot scherpere veiligheidsmaatregelen. Niels Peeters, technisch producent bij Mojo, legt uit hoe Lowlands windkracht tien kan doorstaan.
In januari bespraken we 25 apps voor podiumtechnici. Daar ontvingen we veel positieve reacties op, daarom bespreken we er graag nog meer!
PIPS:lab is een collectief van techneuten, theater- en muziekmakers, dat al 15 jaar interactief muziektheater maakt op basis van zelf ontworpen technologie. In hun nieuwste voorstelling Shadows in the cloud onderzoeken de makers wat je nog meer met al die techniek kunt doen als je je fantasie de vrije loop laat en geen gelikte realiteit wilt fabriceren.
De Ruhrtriënnale opende in 2014 met het ballet Le Sacre du Printemps. In plaats van levende dansers zag het publiek in Duisburg industriële machines die beendermeel uitstorten.
De acteurs in De laatkomer van het Noord Nederlands Toneel dragen niet zozeer in-ears om alles goed te kunnen horen, maar eerder om verwarring te zaaien. ‘Met geluid wilden we laten horen wat er in het hoofd van een dementerende omgaat,’ zegt geluidstechnicus Peter Zwart.
Het decor voor Moeder, ik wil bij de revue bestaat voor een groot gedeelte uit ledschermen. Het visualiseren en programmeren van de videocontent gebeurde in de studio van The Unit Showcontrol. ‘Het was alsof we aan het monteren waren in het theater’, zegt Dave van Roon.
Armin van Buuren verlegt met zijn Intense worldtour de grenzen. Intense is een DJ-show maar ook een zes uur durende theatershow. Coen Jongsma was erbij in Valencia.
Deze zomer was PICNIC van Theatergezelschap Vis à Vis te zien op hun nieuwe locatie bij het Almeerderstrand. Het publiek kijkt backstage mee met de hilarische inspanningen die daar geleverd worden.
De opera Laika speelde in de Rabozaal van de Stadsschouwburg in een setting met meer dan twintig beeldschermen en een roterende kubus op twintig meter hoogte. Een flinke uitdaging voor de techniek.
Dansgezelschap Introdans gebruikt al enkele jaren een kabelbaan met behulp van mobiele afspanpunten in de jeugdvoorstelling Pulcinella. ‘Het is de investering waard geweest,’ zegt toneelmeester Sander Jansen.
Anne is wellicht het grootste project in de Nederlandse theatergeschiedenis. Er is niet alleen een compleet nieuw theater voor gebouwd, de voorstelling zelf is ook van een onalledaagse schaal.
In juni beleeft War Horse zijn Nederlandse première in Carré tijdens het Holland Festival, daarna volgt een tournee door Nederland. De handgemaakte paarden worden op het toneel tot leven gewekt door poppenspelers. Onderstaand artikel mochten we overnemen van ons zusterblad Bühnen Technische Rundschau. In Berlijn staat de voorstelling sinds oktober 2013 in het Theater des Westens. Daar sprak Irmgard Berner met hoofd techniek Andreas Dieckmann over de paarden en het werk van de poppenspelers.
In mei gaat Anne in première. Hoe maak je een toneelstuk toegankelijk voor internationaal publiek? De producent besloot om een vertaalsysteem met iPad mini’s te laten ontwikkelen.
Waar normaal het publiek zit ligt nu een vloer met een zwembad. Op het toneel groeit een bos van varens. Daartussen een transparante wand die de hele toneelopening vult, als een raam waar je doorheen kunt kijken en dat tegelijk een reusachtig projectiescherm is. Van den vos van FC Bergman beleefde in januari zijn Nederlandse première in Amsterdam. Marieke Smits, student aan de Opleiding Techniek en Theater van de AHK, werkte mee aan de voorstelling en doet verslag.
Zeer brandbaar folie op het toneel en vuurpotten op de vloer. Hoe ga je daarmee veilig op tournee? Toneelgroep Amsterdam vond een snel inzetbare, mobiele brandblusser met een bijzondere blustechniek.
Historisch verantwoord geluid bij een schilderij van Breitner, dat is te horen in het Amsterdam Museum. Geluidstechnicus van dienst was Arnoud Traa.
Halverwege de Afsluitdijk, nog net op Friese bodem, maken de theatermakers van Buog en tientallen vrijwilligers de voorstelling Leeghwater. Locatietheater op de meest desolate plek van Nederland.
QLab werd gemaakt als gratis oplossing voor een klein Amerikaans gezelschap. Nu is het wereldwijd gebruikte software om geluid en video af te spelen vanuit een cuelijst. Christopher Ashworth vertelt zijn verhaal.
In de jongste opera van Michel van der Aa gaan live actie en 3D-film naadloos in elkaar over. Technisch producent Frank van der Weij over drie jaar voorbereiding, filmen op locatie en speciaal geschreven software.
TamTam objektentheater maakt al 34 jaar beeldende kunst en beeldend theater dat zij inmiddels over de hele wereld presenteren. Voor het eerst in al die jaren waagt de harde kern, bestaande uit Marije van der Sande en Gérard Schiphorst, zich aan een technisch complexe theatervoorstelling in de vorm van een live animatiefilm. Zichtlijnen was bij de première in de Toneelschuur in Haarlem.
Meer en meer theaters hebben hun zalen de laatste jaren geschikt gemaakt voor het vertonen van films. De overgang van de bioscopen in 2012 naar volledig digitale distributie en projectie heeft theaters een extra impuls gegeven om te investeren in 2K- of 4K-projectoren en een surroundinstallatie. Een van de doelstellingen is natuurlijk verbetering van de exploitatie. Koen Koch sprak met vier theaters over hun ervaringen.
Bij aanvang van een voorstelling wordt standaard medegedeeld: ‘Vergeet niet uw telefoon UIT te zetten’. Maar wat als we die telefoons aan laten staan? Tot wat voor soort theater kan dat leiden? Deze vraag staat centraal in de afstudeerscriptie van Dave van Roon, student aan de Opleiding Techniek en Theater van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten.
Via een livestream dansen studenten in Amsterdam en Toronto met elkaar. Voor Dave van Roon is STREAM zijn afstudeerproject aan de Opleiding Techniek en Theater van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Het publiek in Amsterdam woont de opnames bij van het virtuele deel van de dansvoorstelling en kan live meekijken met Toronto op een eigen device.
Vanuit de zaal zie je glittergordijnen die het toneel afkaderen, een schuine, verhoogde vloer met kunstbont die de orkestbak inloopt en vooral een groot glazen huis van 6 bij 4 meter. Voor de technische ploeg van het Nationale Toneel was dit decorontwerp van Bernhard Hammer voor Drie Zusters een uitdaging om uit te voeren en reisbaar te maken.
In 1976 werd de opera Einstein on the Beach ontwikkeld. Het is nog steeds een moderne voorstelling met een overweldigende kwaliteit. Maud Mentink sprak met Marc Warren (Production Manager) over de totstandkoming van de herneming en wereldtour in 2012-2013, de gebruikte technieken, de technische innovaties na 1976 en natuurlijk ook de samenwerking met Robert Wilson en Philip Glass.
Shrek de Musical staat sinds half oktober in het RAI Theater in Amsterdam. Technisch supervisor Lykle Hemminga en eerste inspiciënt Siemen van der Werf vertellen over de totstandkoming.
PIPS:lab is een club van vijf creatievelingen die naast allerlei andere hobby’s ook theater maken. Ze combineren technologie met slapstick, schrijven zelf alle software en het publiek kan niet zomaar achteroverleunen. Coen Jongsma zag DieSpace 3.0 in het Amsterdamse Rozentheater en bezocht de studio van PIPS:lab.
Op 30 november 2012 heeft Agentschap Telecom het bericht op de website geplaatst dat draadloze microfoons met ingang van 1 januari 2013 mogelijk storing gaan ondervinden. Het is de officiële bevestiging van wat onder professionele gebruikers bekend is maar onder het grote publiek nog volstrekt niet.
Het Paleis van Boem timmert aan de weg met muziek en geluidsdecors voor toneel, film, exposities en dans. ‘Je hebt wel eens dat je achteraf iets hoort en denkt: hoe hebben we dat nou kunnen doen?’
‘De voorstelling gaat niet door.’
‘Grapje zeker.’
Dit is de korte dialoog waarin Wim Jansen, medewerker techniek van het Speelhuis, hoorde van de brand die het theater in de as zou leggen. ‘Pas als je het ziet, geloof je het.’
HaRT van Vis à Vis is een voorstelling vol visueel spektakel. Coen Jongsma liet zich door technicus Jeroen Henstra rondleiden in de tunnels onder het toneel.
Marloeke van der Vlugt schrijft over vernieuwende theatervormen die gebaseerd zijn op interactie tussen publiek, performer en technologie. Bij Terra Nova van Crew zoekt zij naar de invloed van technologie op de dramaturgie.
De PodiumRIE is een digitaal hulpmiddel om risico’s te inventariseren. Op dit moment zijn er 130 gebruikers. Tijd voor een evaluatie.
Licht en multimedia hangen in het Scheepvaartmuseum aan een omvangrijk showcontrol systeem. Een kleine vierduizend armaturen en enkele honderden videoplayers, projectoren, beeldschermen en touchscreens worden hiermee aangestuurd. Een innovatief railsysteem voorziet alle apparatuur van spanning en elk spotje van DMX.
In het vorige nummer schreven we over de live uitzending naar tachtig Europese bioscopen van Notenkraker en Muizenkoning, uitgevoerd door Het Nationale Ballet. In dit artikel richten we ons op de techniek van deze cinemacast.
Op vrijdag 30 december werd het ballet Notenkraker & Muizenkoning live vanuit Het Muziektheater in Amsterdam uitgezonden naar tachtig bioscopen in heel Europa. Hans-Willem de Haan beschrijft hoe de uitzending, ook wel ‘cinemacast’ genoemd, tot stand kwam en waarom dit uitstekend past in de operatraditie.
De VPT heeft in haar buitenlandbeleid opgenomen dat ze voortrekker wil zijn in het deelnemen van haar bedrijfsleden aan internationale handelsmissies. Culturele uitwisseling en handelsmissies zijn uitstekende manieren om Nederlandse bedrijven de gelegenheid te geven te laten zien hoe bijzonder, innovatief en oplossingsgericht zij op het gebied van theateren podiumtechniek zijn. Economische Zaken denkt bij handelsmissies al snel aan waterbouw, maar nooit aan theaterbouw! De VPT wil daar verandering in brengen en heeft EVD Internationaal (onderdeel van Agentschap NL) benaderd om een handelsmissie voor VPT bedrijfsleden te initiëren. Uitgangspunt daarbij is aan te sluiten bij al geplande culturele uitwisselingen en festiviteiten. De viering van 400 jaar handelsbetrekkingen Turkije-Nederland is de eerste gelegenheid voor een VPT handelsmissie!
In de nieuwe show van Mason vormen video en licht een geheel met de muziek. De twee muzikanten spelen de nummers live met de instrumenten, geluiden en stemmen die op computer staan. Elk element in de muziek correspondeert met een visuele gebeurtenis, waardoor een organisch geheel ontstaat van animaties, licht en muziek. Jorg Schellekens ging kijken in het Haagse Paard van Troje.
Voor gebruikers van draadloze microfoons verandert er de komende jaren een en ander. In overleg met Agentschap Telecom is bereikt dat met onze sector rekening wordt gehouden.
De grote zaal van De Doelen in Rotterdam heeft, behalve een installatie voormuziekversterking, een aparte installatie om het gesproken woord te versterken. De installatie kwam tot stand in nauwe samenwerking tussen opdrachtgever, akoestisch adviseur en leverancier. Cees Wagenaar beschrijft de eisen, het ontwerp, de problemen die ze in de praktijk tegenkwamen en de uiteindelijke oplevering.
Wie lid is van de VPT, is indirect ook lid van Oistat. Maar hoeveel VPT-leden weten wat Oistat is en doet? Reden voor een interview met Louis Janssen, sinds anderhalf jaar President van Oistat, de internationale organisatie van scenografen, theatertechnici en architecten. ‘Het is nogal wat voor een eenvoudige theatertechnicus om voorzitter te worden van zo’n club.’
Eind september ging in Monaco een opera in première waarin de hoofdpersoon zijn sterfelijkheid probeert te ontlopen door voort te leven in de apparaten, de verlichting en de wanden van zijn woonkamer, die zo één groot levend systeem wordt. Het koor dat de handeling vertelt en becommentarieert bestaat uit elf robots. David Staples reisde van Londen naar Monaco om de opera te zien.
Bij de voorstelling Nacht dragen de toeschouwers koptelefoons. Tekst, muziek en regie is van Thibaud Delpeut, het geluidsontwerp is van Pim van den Heuvel. Met Coen Jongsma spreken zij over het hoe en waarom van de voorstelling, de soundscapes en de achterliggende techniek.
Ontwerp en techniek van The Song zijn minimalistisch als de voorstelling zelf. Er wordt één bewegende spot gebruikt en er zijn flarden te horen van The White Album van The Beatles. Johan Penson gaf in januari een lezing over The Song tijdens de Vakbeurs Theatertechniek. Niko Bovenberg ging naar Gent om de voorstelling te zien.
Een slimme, praktische oplossing waar ook veel collega’s iets aan kunnen hebben. Zo’n oplossing is de Straattheaterkar. Bob Wenstedt schrijft over de kar die hij zelf heeft ontwikkeld en gebouwd.
De voorstelling Amadeus in de regie van Matthijs Rümke speelde in tien theaters door heel Nederland met Jeroen Krabbé als Salieri en Marc-Marie Huybregts als Wolfgang Amadeus Mozart.
Bij de buiging aan het eind van de dansvoorstelling Pôles staan er aanvankelijk twee mannen. Pierre-Paul Savoie en Jeff Hall van de Canadese groep PPS Dance hebben samen de choreografie gemaakt die ze ook met z’n tweeën opvoeren. Bij de tweede buiging, waar het luid applaudisserende publiek bij deze succesvolle productie steevast om zal vragen, staan vier mannen op het toneel.
In het Appeltheater in Den Haag draait momenteel de voorstelling Trilogie van het zomerverblijf van Erik Vos, naar een drietal met elkaar samenhangende toneelstukken van de 18e-eeuwse Italiaanse schrijver Carlos Goldoni.
Toneelgroep Amsterdam bracht op 4 april j.l. de première van Ballet. Dit is geen balletvoorstelling maar een toneelstuk, geregisseerd door Gerardjan Rijnders. Op het moment dat dit artikel geschreven wordt, woeden de repetities nog in volle hevigheid in de Stadsschouwburg in Amsterdam.
In de zomer van 1988 bracht Frits van den Haspel zijn vakantie in de Verenigde Staten door. Het bloed kruipt waar het niet kan gaan, dus bezocht hij her en der een theater.
Elke zes jaar produceert het Festspielhaus in Bayreuth een nieuwe ‘Ring des Nibelungen’. In 1976 werd de ‘Ring’ geregisseerd en ontworpen door Patrice Chéreau (Frankrijk) en Richard Peduzzi, in 1982 door Peter Hall (Engeland) en William Dudley, in 1988 door Harry Kupfer (DDR) en Hans Schavernoch.
Na het succes van A Night at the Cotton Club staat de volgende musical alweer op de planken van Carré. Ditmaal is het Cabaret, samen met Sweet Charity de musicals die dit theaterseizoen door Joop van den Ende worden uitgebracht.
In dit nummer kunt u een interview lezen met de kunstenaar Jeroen Henneman, maker/ontwerper van Hinderlaag. Dit stuk wordt in mei door Toneelgroep Amsterdam weer op het repertoire genomen.
Op 10 februari jl. ging in Het Muziektheater in Amsterdam, de opera La Damnation de Faust van de 19e-eeuwse componist Hector Berlioz in première. De regie van deze productie was in handen van Harry Kupfer, bijgestaan door kostuumontwerper Reinhard Heinrich en decorontwerper Hans Schavernoch.
Beeldend kunstenaar Jeroen Henneman (46) houdt eigenlijk helemaal niet van toneel. Het windt hem niet op, boeit hem niet en het zet zijn fantasie niet in werking. Alleen Pierre Bokma, Peter Oosthoek en Kitty Courbois kunnen hem zo nu en dan nog wel bekoren.
Over zware kritiek, duizend kilo verse takjes en dromen van een afstandsbediening
Voor de achtste en voorlopig laatste keer organiseerde Peter Floor (37) afgelopen zomer de Uitmarkt in Amsterdam. Met de nadruk op in Amsterdam. Want de Amsterdamse Uitmarkt, zo mag het van Floor niet heten.
In april bijeenkomst over brandweerzaken, W. Atsma, Podium & Techniek, jaargang 3, nummer 6, december 1981
The School for Scandal van de Britse schrijver Richard Brinsley Sheridan was de laatste voorstelling van Toneelgroep Baal. Het stuk is geschreven in 1777 voor het Londense Theater Drury Lane, een commercieel theater dat publiek trok met spektakelstukken en decoreffecten. Het is een voorstelling met veel misverstand, roddel, een moralistisch einde en volop aanleiding voor een serie inde-kast-uit-de-kast-scènes.
Media
Advertenties kunnen per e-mail of via WeTransfer worden aangeleverd.
Bestanden
Advertenties bij voorkeur aanleveren als hoge resolutie pdf-bestand, met cmykkleurmodus en de fonts ingesloten. Een hoge resolutie jpeg, tiff of eps kan ook. Advertenties die zijn opgemaakt in een tekstverwerkingsprogramma (bijvoorbeeld Word) kunnen niet digitaal worden verwerkt.
Beeld
Foto’s, logo’s of andere illustraties dienen een resolutie van 300 dpi te hebben. Een beeldschermresolutie (72 dpi), zoals bijvoorbeeld op een website, is niet voldoende voor drukwerk. Let op: indien u jpeg-bestanden verzendt per e-mail, comprimeer ze dan niet.
Bedrijven die in het afgelopen verenigingsjaar financiële steun verleenden aan de Vereniging:
Bedankt, binnen enkele minuten ontvangt je een e-mail van ons met daarin een persoonlijke link. Klik op de link om een nieuw wachtwoord op te geven.
