Onlangs publiceerde het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid in samenwerking met TNO het rapport Arbobalans 2018. De staatssecretaris heeft dit rapport aangegrepen om enerzijds een aantal speerpunten aan te scherpen en anderzijds nieuwe aandachtspunten te benoemen. Aangescherpt wordt naleving van verplichtingen uit de Arbowet door bedrijven. De staatssecretaris wil bedrijven ondersteunen bij het uitvoeren van een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en de boetes verhogen van het ontbreken van een RI&E. Boetes zullen verhoogd worden van maximaal € 3.000 naar maximaal € 4.500 voor bedrijven met meer dan 500 werknemers. Voor bedrijven met minder dan 5 werknemers betreft de hoogte van de boete 10% van het normbedrag (€ 300). Daarnaast is de staatssecretaris voornemens om de situatie waarin de werkgever in het geheel niet beschikt over een RI&E aan te merken als een overtreding met directe boete (ODB). De Inspectie SZW kan in zo’n geval direct een boete opleggen in plaats van een eis of een waarschuwing. Slechts 45% van alle bedrijven heeft een RI&E.
Trends en ontwikkelingen die de staatssecretaris signaleert zijn dat er steeds meer werkenden zijn en dat het opleidingsniveau in Nederland stijgt. Er is een daling in het aantal werkenden in technische en agrarische beroepen. Het aandeel werken dat te maken krijgt met fysieke belasting is niet toegenomen. Het aantal verzuimdagen is gedaald maar het aantal verzuimdagen dat aan werk gerelateerd is, is gestegen.
Nieuwe maatregelen:
- Met het project Veiligheidscultuur en -gedrag, dat als doel heeft veiligheidscultuur in bedrijven te versterken, biedt de Inspectie SZW inzicht in nieuwe wijzen om handelend op te treden.
- Veiligheid moet een belangrijk aspect zijn in het onderwijs en daarom is er voor het beroepsonderwijs een keuzemodule ontwikkeld ‘Blijvend fit, veilig en gezond werken’.
- Daarnaast zal de staatssecretaris een omvangrijk programma bij het RIVM financieren: Expertisecentrum Arbeidsveiligheid. Dit centrum is actief met het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van arbeidsveiligheid, veiligheidscultuur en -gedrag. De database Storybuilder met informatie over meer dan 30.000 ongevallen die door de Inspectie SZW zijn onderzocht, vormt de basis van de activiteiten. Het RIVM analyseert de veiligheidsproblematiek in sectoren en arbeidssituaties, publiceert daarover en werkt met sectoren samen om die kennis om te zetten in effectieve maatregelen.
- Om zicht te krijgen op veiligheidsvraagstukken van de toekomst en de mogelijkheden om risico’s te beperken, voert het ministerie met steun van TNO en het RIVM een brede, maatschappelijk discussie met als doel een toekomstagenda arbeidsveiligheid op te stellen.
- Vanaf 2020 zal het programma beroepsziekten zich (daarnaast) gaan richten op het voorkomen van klachten door fysieke belasting, zoals zwaar tillen, herhalende bewegingen en ongemakkelijke werkhoudingen.
- Het ministerie neemt deel aan de SER-werkgroep ‘chronisch zieke werkenden’. SZW is voorts betrokken bij het initiatief van de SER en Fit for Work om op 11 april aanstaande een symposium te wijden aan werkbehoud van chronisch zieken.
- Het programma Eerlijk, Gezond en Veilig Werken gestart met als doel bij te dragen aan een betere naleving van de regels via preventie en bewustwording.
Aanscherpen beleid:
- De staatssecretaris wil zich inzetten op voorlichting en ondersteuning van bedrijven bij het uitvoeren van een RI&E middels het Steunpunt RI&E en branche RI&E-instrumenten. Daarbij hoort ook het opstellen van een Plan van Aanpak en de positionering van de preventiemedewerker.
- De Inspectie SZW de komende jaren inzetten op de verbetering van de naleving van de kernverplichtingen van de Arbowet.
- De boete voor het ontbreken van een RI&E zal dus verhoogd worden. Tevens is het plan ook voor de overige onderdelen van artikel 5 van de Arbowet het normbedrag met één categorie te verhogen. De verhoging van het normbedrag met één categorie gaat ook gelden voor artikelen 4.2, 4.2a en 4.13 van het Arbobesluit.
Uit de signaleringsfunctie van Arbobalans zijn nieuwe aandachtsgebieden naar voren gekomen. Er zal meer aandacht komen voor psychosociale arbeidsbelasting (PSA), flexibilisering en arbeidsomstandigheden.
Links:
- Ga hier naar publicatie Arbobalans
- Ga hier naar PRI&E.
Bron: Brief staatssecretaris Tamara van Ark aan De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, 14 februari 2019.
deel dit artikel: 
