In het tijdschrift van de BASTT, Aktualiteiten, troffen we in de rubriek Ideeënbus het onderstaande artikel aan, dat nauw aansluit bij eerdere artikelen in Zichtlijn (nr. 7 en nr. 8) over regen en andere watereffecten op het toneel. De oplossingen die de auteur, Jacques Berwouts, aandraagt leken ons ook voor de Nederlandse lezer de moeite waard.
Vragen
Voor de productie van Congo van De Tijd stonden de techniekers voor een probleem waar wij allemaal al eens mee te maken hebben gehad: regen op scène. Meer specifiek werd hier gevraagd dat het, omwille van de sfeer, hier en daar, gecontroleerd, zou druppelen. Het zeer sfeervolle decor van Jan Versweyveld kreeg door dit effectje een zeer efficiënte ondersteuning.
De vraag stelt zich echter, hoe laat men het gecontroleerd druppelen, druppel voor druppel? De technische ploeg van De Tijd boog zich over het probleem en kwam al gauw terecht in de hospitaalsector. Immers, wat zit op een baxter anders dan een druppelteller?
Stelde zich echter nog een essentiële vraag: als die dingen op verschillende plaatsen boven het decor dienen te worden aangebracht, hoe brengt men ze dan in werking, en hoe laat men de werking ophouden en dit van op afstand, daar de vliegende theatertechnicus nog niet is geboren?
Oplossingen
Een oplossing werd gevonden door het aanwenden van een elektrisch kraantje dat kon worden bestuurd door het lichtorgel, en als dusdanig ook mee kon worden geprogrammeerd zoals het licht. Men construeerde kleine kistjes (voorzien van een projectorklem), met daarin een watercontainer via een hevelsysteem verbonden met de kraan en uitmondend in een slangetje waarop een baxter-regelsysteem (zie afbeelding). En klaar was Kees.
Alleen nog de vraag: wie van het publiek ziet zo’n druppeltje in en sfeervolle belichting? De ploeg onder leiding van Guy van den Bril bouwde dan maar meteen een klein halogeenlampje, dat zich precies boven de druppel bevond en gelijk met de druppel werd gestuurd. Resultaat: mooie, sfeervolle, gecontroleerde druppels, eenvoudig te installeren en wars van de ingewikkelde waterleidingsystemen en wateraansluitingen op of meestal veraf van de scène.
Zij gebruikten een kraantje van UNIVER type U2 10VA 100% U220/50-60 Hz, gekocht bij Pneuvano, Turnhoutsebaan 106, 2110 Wijnegem, een Philips-armatuur met ingebouwde trafo en een halogeentje van 6V, 15 Watt, 4⁰.
Andere toepassingen
In Tielt stond de herneming van De theatermaker voor de deur en u kan het al raden, op het einde van de voorstelling begint het op verschillende plaatsen door te regenen door het katoenen zonderingetje. Bij de eerste opzet van de productie hadden wij een systeem aangewend dat twee jaar voordien was ontwikkeld voor de voorstelling van De goede mens van Sezuan.
Een Pvc-pijp van 1 ½’ op regelmatige plaatsen geperforeerd en in de perforaties voorzien van regelbare sproeidoppen, zoals gebruikt in de bloemen- en plantenkwekerij. Dit systeem had het voordeel dat de regelbaarheid van de sproeidoppen een regelbaarheid van het regeneffect toeliet, en dat bovendien, omdat de neveldoppen naar boven waren gericht, ook geen na-drup kon optreden, zodra de toevoer werd afgezet.
Het enige kleine probleem dat we nooit terdege hebben kunnen verhelpen is dat de buis zich eerst volledig moest vullen eer voldoende druk aanwezig was om de neveldoppen te laten functioneren, en dat daardoor de regen, zij het slechts een fractie van een seconde, later inzette aan de ene kant van de pijp dan aan de andere kant. Achteraf beschouwd zou dit euvel kunnen worden verholpen door de toevoer constant open te houden en voor elke sproeidop een elektrische kraan tussen te schakelen, die men dan tegelijk zou kunne openen en sluiten.
Dit was de eerste gedachte die wij overhielden aan het druppelsysteem van de collega’s van De Tijd. Een volgende was: gezien het feit dat het toch maar op drie specifieke plaatsen moest doorregenen, waarom niet eenzelfde principe gaan toepassen?
Dirk Verougstraete, licht- en klankman bij Malpertius, en verwoed coladrinker, recycleerde zijn lege colaflessen door ze in te bouwen in een kleien variante op voornoemd druppelsysteem. Hij monteerde de flessen ondersteboven, voorzag de mond van een aanpassinkje met courant waterleidingmateriaal, zodanig dat die kon aansluiten op een elektrische kraan en liet de kraan uitmonden in een sproeidop van ons vroegere regensysteem. Meteen waren wij van het probleem verlost van de wateraanvoer op scène en konden wij het lustig laten gutsen over onze vrienden acteurs.
Waaruit nogmaals mag blijken dat “samen sterk” geen ijdele slogan is.
Bedankt, binnen enkele minuten ontvangt je een e-mail van ons met daarin een persoonlijke link. Klik op de link om een nieuw wachtwoord op te geven.
