Londen: reistips, Vincent van Amelsvoort, Nieuwsbrief 5, juni 1989

Londen, theaterstad bij uitstek. Moet daar eigenlijk nog iets aan toegevoegd worden? Met het oog op de komende vakantieperiode doet Vincent van Amelsvoort in het volgende een aantal waardevolle suggesties van de hand voor een optimale tijdsbesteding in deze stad.

Backstage tours
Kent men geen Londense collega die u zijn theater wel wil laten zien? Dan zijn publieke guided tours een goede keus. Natuurlijk is de theatertechniek er maar een onderdeel van, en wordt ook tijd besteed aan de foyers e.d.. Maar ik volgde met veel plezier zo’n tour in het National Theatre: redelijk deskundige uitleg door een gids die ook over de techniek veel achtergrondinformatie wist te geven en deze met heerlijke Engelse humor wist te brengen. Daar heerst bijvoorbeeld hetzelfde probleem als in de Opera van Keulen, nl. dat men alle diensten als timmerafdeling, kostuumatelier, schilderafdeling in het eigen gebouw heeft, maar dat men vreest dat deze over een paar jaar wel moeten vertrekken naar elders: ruimtegebrek en voortdurende irritatie van het personeel dat uit hun regulaire werk gehaald wordt om op het grote toneel acuut te helpen bij een noodsituatie.

National Theatre, Southbank, underground Waterloo. Tours als regel op weekdagen om 10.15, 12.45 en 18.00 uur. Prijs £ 2,50. Zijn vaak volgeboekt, daarom aanbevolen vooraf te reserveren: 6330880. Vertrek van information desk Lyttelton. Men ziet de drie theaters: Olivier, Lyttelton en Cottesloe, plus de werkplaatsen.

Barbican Centre, Silk Street, underground Barbican of Moorgate. Tours alleen als er voorstellingen zijn; niet tijdens de repetitieperiodes of op zondag. Daarom vooraf informeren en reserveren: 638 4141 tussen 11.00 en 19.00 uur (’s zondags vanaf 12.00 uur). De tour start bij de information desk op de 5e verdieping. De prijs hiervan is onbekend.

Royal Festival Hall, Southbank, underground Waterloo. Ofschoon geen theater, hier vanwege de Techniek volledigheidshalve genoemd. Tours om 12.45 en 17.30, prijs £ 1,00. Vooraf reserveren: 928 3191 of bij box office.

Royal Albert Hall, Kensington Gore, underground South Kensington, plus een kwartiertje lopen. Ook geen eigenlijk theater. Tours van 5 juni tot 23 september, dagelijks – ook ’s zondags – 10, 12, 14 en 15.30 uur. Prijs £ 2,50. Ze hebben heel de dag door ook een ‘mini tour’, £ 1,50.

Stage by Stage, georganiseerd in 14 theaters, van dinsdag tot en met zaterdag om 11.00 uur. Onder de deelnemers beroemde schouwburgen als Aldwych, Apollo, Criterion, Haymarket, Her Majesty’s. Prijs £ 5,00. Folders liggen soms in de hotels, maar zeker bij volgende adressen. Men kan nl. op 2 plaatsen vooraf informeren bij de kaartenbureaus van Edwards & Edwards: (1) hun hoofdkantoor op 156 Shaftesbury Avenue, tel. 379 5822. (2) Hun dependance bij de Londense ‘VVV’: British Travel Centre, 12 Regent Street. In mijn ervaring geeft (1) het snelste informatie; de tours zijn nl. niet alle dagen in alle theaters beschikbaar; op sommige dagen kan men zelfs maar in één theater terecht.

Musea
Theatre Museum, Covent Garden, ingang in Russell Street, underground Covent Garden, eventueel Charing Cross of Leicester Square. Open: dinsdag tot en met zondag, 11.00-19.00 uur. Prijs £2,25. Valt voor theatertechniek wat tegen. Wel wat oude belichtingsapparatuur, maar de nadruk ligt op toneelgeschiedenis, acteurs, kostuums, plus wisseltentoonstellingen. Wél zijn interessant sommige informatiebladen: ‘Theatre Museum Cards’, die men gratis uit een rekje mee kan nemen, zoals bijvoorbeeld een over theaterdirecteur Charles Wyndham. Hun bibliotheek heb ik niet gezien. Die kan men alleen na afspraak – tel. 836 7891 – bezoeken van di. Tot en met vr. 10.30-13.00 en 14.00-16.30, via ingang in Tavistock Street. Het winkeltje bij het museum heeft alleen prullaria.

Shakespeare Globe Museum, Bear Gardens, underground Waterloo of London Bridge, plus in beide gevallen een flink eind lopen. Geopend maandag tot en met zaterdag 10.00-17.00 en ’s zondags 14.00-18.00, maar in de winter beter eerst informeren: 620 0202. Toegang £ 1,00. Aardig, door liefhebbers met enthousiasme gedreven museum in een oude fabriek. Vooral geschiedenis van het Globe theater. Beperkte boekenverkoop. Lief museum, maar toch tweede prioriteit.

Boekwinkels
French’s Theatre Bookshop, 52 Fitzroy Street, tel. 3879373. Underground Warren, bij uitgang rechtsaf Warren Street uitlopen, op einde links op hoek met Fitzroy Street, 2 minuten. Geopend maandag tot en met vrijdag 9.30 tot 17.30. Pas op dus: ’s zaterdags gesloten. De theaterboekhandel bij uitstek in Londen. Echter vooral gespecialiseerd in de ‘spel-kant’: rijke collectie teksten, inclusief die van alle op dat moment in West End lopende stukken, eventueel in tijdelijke uitgave. Daarentegen is hun voorraad vrij beperkt op het gebied van management, historie, techniek. Amper of geen Duits- of Franstalige literatuur. Zéér behulpzame staf. Vraag met name naar hun Theatre Book List over aparte ontwerpen. Ze dienen voor u uit hun kantoor gehaald te worden. Bevatten véél informatie, compleet met korte inhoudsbeschrijvingen der boeken plus prijs. De lijsten worden regelmatig nieuw bijgewerkt. Er zijn er bijvoorbeeld over: History/Production, Stage Management and Lighting/Theatre Biography/Theater Interest, dat zijn randonderwerpen als copyright en adresboeken.

Dillons, 8 Long Acre, underground Leicester Square. De grootste kunstboekhandel van Londen. Heeft redelijk wat op theatergebied. Kijk op de begane grond onder ‘Architecture’, en in de kelder onder ‘Theatre’.

David Drummond ‘Pleasures of Past Times’, Cecil Court, underground Leicester Square, geopend 11.00 (maar vaak wat láter) – 14.30 en 15.30-17.45, plus op de eerste zaterdag van elke maand: 11.00-14.45. Een tweedehandsboekwinkel, mij aanbevolen op de Theatre Trust voor theaterboeken. Ook hier ligt de nadruk op de uitvoeringsaspecten van het theater, maar toch vond ik er een zeldzaam oud boekje over theatergeschiedenis waarnaar ik al lang op jacht was. De prijzen zijn pittig. Het hele straatje Cecil Count zit overigens vol tweedehandsboekenwinkels over alle kunstvormen.

The Coliseum Shop, 31 St Martin’s Lane, underground Leicester Square en
The Royal Opera House Shop, James Street (achterzijde Covent Garden Opera House), underground Covent Garden.
Deze zijn beide geopend vanaf 10.00 uur, en óók op zaterdag. Bibliografieën, operaboeken en grote collectie grammofoonplaten en cassettes, maar voor theatertechniek en –historie nauwelijks interessant.

The Theatres Trust
10 St Martin’s Court, underground Leicester Square. Verstopt in een ministraatje tussen de achterkanten van Wyndham’s en Albery schouwburgen, een krakende trap op boven een onooglijk winkeltje. Dit is de vereniging voor behoud van oude theaters, tegelijk adviesbureau voor nieuwbouw of renovatie. Als men gespecialiseerde vragen heeft over techniek en/of literatuur wordt men gastvrij en to-the-point geholpen door directeur John Earl of door de Research and Information Officer David Cheshire. Ligt op steenworp afstand van de eerdergenoemde tweedehandsboekwinkels. Tel. 836 8591.

Association of British Theatre Technicians (ABTT)
4 Great Pulteney Street, underground Picadilly Circus, tel. 434 3901. Eerste verdieping, bel naast de deur., geopend vanaf rond 11.00 tot 18.00 maandag tot en met vrijdag, maar bel vooraf of de staf aanwezig is; ze staan nl. op het punt te gaan verhuizen. Men kan er zich abonneren op het voortreffelijke blad Sightline (£ 10 per jaar), maar een bezoek is vooral aan te raden als men oude theaterboeken wil inzien, die men elders niet te pakken kan krijgen. Ze hebben nl. een zéér redelijke bibliotheek, op onderwerp gerangschikt. Helaas géén kaartsysteem; men moet dus langs de boekruggen neuzen, men kan er rustig uren blijven lezen aan een grote tafel. Vraag ook hun ‘publication list’, plus het informatieve, gratis So you want to work in the theatre, met alle cursussen en opleidingen in Engeland. Voor uiterst billijke prijzen kan men er hun ‘information cards’ en allerlei standaardadviezen over zeer uiteenlopende aspecten van theatertechniek kopen. Het nieuwe boek van Roderick Ham Theatres, Planning Guidance for Design and Adaptation is ook voor £ 49,50 te koop, maar dat vond ik erg wisselend van kwaliteit. Het geeft van de meeste onderwerpen juist te weinig.

Bovenstaande is natuurlijk helemaal niet volledig, maar ik heb me met dit ‘theatertechnische weekje’ in Londen bijzonder geamuseerd. Wat je er allemaal aan toneel kunt zien, valt buiten de opzet van dit stukje. Als men echter voorstellingen óók selecteert op het ‘theater-gebouw’, dan moet je natuurlijk het boek Curtains!!! Meenemen. Mijn eigen ervaring is dat je meestal méér succes hebt om theaterkaartjes te bemachtigen als je zélf naar de theaterkassa gaat dan dat je het probeert via bespreekbureaus of hotelportiers. Zelfs 1 of 2 dagen tevoren wil het vaak nog lukken, met uitzondering van al maanden uitverkochte populaire musicals of Shakespeare-stukken. Ik noem dit punt speciaal in geval men interesse heeft in bijvoorbeeld de geschiedenis van een bepaald theater. Als je dan kaartjes koopt, vraag dan aan de kassa (overdag, als het niet zo druk is) ook of zij geen boekje ofzo te koop hebben over de historie van hun eigen theater. Soms heb je geluk. In het Comedy Theatre bleken ze zo nog een alleraardigst boekje te verkopen over hun eeuwfeest. Maar je moet er wel naar vragen. Succes en veel plezier.

Terug