Sinds kort ligt het ontwerp voor de nieuwe Europese norm voor hijs- en hefinstallaties in de entertainmentindustrie ter inzage. Het uitgelezen moment om er kennis van te nemen, zegt commissielid Gert Jan Brouwer. “Nu kun je er commentaar op geven.”
Er rijden nogal wat technici rond met een decorbus die menen dat ze vrijstelling hebben van code 95, of denken dat ze geen transportvergunning nodig hebben omdat ze ‘eigen vervoer’ verrichten. Een overzicht van de verplichtingen en enkele praktische oplossingen.
Het driejarige project om een Europees veiligheidspaspoort van de grond te krijgen loopt ten einde. Bastiaan Schoof is betrokken bij de ontwikkeling ervan en doet verslag van de weg naar dit document.
Eric de Ruijter heeft voor Zichtlijnen een inventariserend onderzoek gedaan naar de beleving van werkbelasting onder de werkenden in en rondom de podiumtechniek.
Vliegen van linksvoor naar rechtsachter, Eric de Ruijter
Niet alleen om nostalgische redenen is het de moeite waard om de klassieke negentiendeeeuwse theatertechniek te koesteren. Het is ook een rijke bron van kennis en vooruitgang. De machinerie van henneptouwen en houten trommels is soms zelfs superieur aan de gemechaniseerde trekkenwand.
Onbeperkt houdbaar, Bastiaan Schoof
Theatertechnici lijken niet kapot te krijgen. Zichtlijnen was weleens benieuwd tot welke leeftijd zij doorwerken. Wie zijn de alleroudste rotten en hoe hebben zij het vak zien veranderen? Een drieluik: “Vroeger ging het er misschien iets amateuristischer aan toe, maar we hadden wel veel lol.”
Voorstelling schrijft geschiedenis, Jorg Schellekens
Als een voorstelling uitgroeit tot een klassieker, haakt de gebruikte apparatuur op een gegeven moment af. Daarover – en nog veel meer – spreekt Jorg Schellekens met Arthur Sauer. Sauer is componist en techniekfreak, en medemaker van De Grote Oorlog van Hotel Modern.
Meer doen met minder middelen en minder mensen – de sector is er maar al te bekend mee. Zichtlijnen wilde uit eerste hand horen hoe werkenden in de podiumtechniek de steeds hogere werkbelasting ervaren. Wat waren de belangrijkste bevindingen?
Het is nu tien jaar geleden dat de handtrekkenwand werd verboden. Een besluit met ingrijpende gevolgen. Wat heeft dit ons gebracht en wat ligt er nog in het verschiet? Eric de Ruijter maakt de balans op.
Bickt- en Boeh-geroep, Koen Koch
Mag een hoofd techniek zijn eigen hijsinstallatie keuren, of moet er een Sachverständige worden ingevlogen? Of heb je toch een NoBo nodig? Kersvers hoofd techniek Koen Koch ging op onderzoek uit.
‘Helm op, werkschoenen aan! Hij staat te kijken!’, Maud Mentink
Oud-brandweerman Rob van den Puttelaar werkte jarenlang als veiligheidsdeskundige van de RAI. Tegenwoordig adviseert hij onder meer bij de grote feesten van ID&T. Wat betekent veiligheid voor hem en zag hij de veiligheidscultuur door de jaren heen veranderen? Portret van een bevlogen vakidioot.
Nieuw paspoort voor hoogtewerkers, Eric de Ruijter
Niemand wil gevaarlijk werken, zeker niet boven op trussen en spanten. Maar hoe toon je aan dat je veilig werkt? Een nieuw pasje moet daarbij helpen. Vooral voor zelfstandigen biedt het uitkomst.
Toegankelijkheid moet niet afhankelijk zijn van Europese verdragen of mondige individuen,
vindt Coen Jongsma. Het hoort gewoon bij onze publieksfunctie.
De boete voor de Nationale Opera & Ballet blijft de gemoederen bezighouden. Laura van Haperen onderzocht hoe de zaak in het buitenland beoordeeld zou worden en komt tot een interessante conclusie.
In de zaak tussen Nationale Opera & Ballet en het Ministerie van SZW over valgevaar is uitspraak gedaan. Is er nu meer duidelijkheid? Frits van den Haspel plaatst daar stevige vraagtekens bij.
Advocaten van de Arbeidsinspectie en Nationale Opera & Ballet staan in de rechtszaal tegenover elkaar rond de vraag of je de risico’s van werken op hoogte kunt ondervangen met grondig repeteren of dat je altijd hekken moet plaatsen. Voor Nationale Opera & Ballet is het een principiële zaak. Als het repeteren als maatregel niet wordt toegestaan, heeft dat gevolgen voor de hele sector.
Soms gaat er in een project veel aandacht naar het in kaart brengen en bestrijden van bijna niet bestaande risico’s. Koen Koch roept op om reëel te blijven. We zijn al behoorlijk veilig. En we maken kunst.
Poppodia stellen zich terughoudend op tegenover de uitvoering van het Convenant preventie gehoorschade muzieksector. Als ‘regelaar’ binnen de VVEM vreest Willem Westermann kritische Kamervragen over het uitblijven van vooruitgang.
Een algemeen erkend, persoonsgebonden certificaat voor veilig werken in de podiumen evenemententechniek. Daar kan niemand op tegen zijn. Het in de bouw verplichte VCA-certificaat is nu aangepast voor onze sector. VCE dus, waarbij de E staat voor Entertainment en de twee andere letters voor Veiligheid en Certificaat. Frank Smit en Rudy de Koning lichten toe.
Genieten van muziek bij live concerten en dance party’s, prima. Zo lang het publiek maar niet met piepende oren naar huis gaat. Dat is het doel van het convenant dat staatssecretaris Martin van Rijn in februari heeft gesloten met podia, festivals en evenementen. Wat zijn die afspraken waard? Welke eisen stelt het convenant aan locaties en festivals?
Bij festivals, evenementen en concerten bouwen we podia, tenten, regietorens en tribunes. Hoe zit het met de veiligheid van die constructies? Daarover ging de themadag Evenementen en veiligheidsnormen voor tijdelijke bouwsels op 23 september, georganiseerd door de VPT in samenwerking met de VVEM. Een kleine honderd bezoekers waren te gast bij Ampco Flashlight in Utrecht.
Zeer brandbaar folie op het toneel en vuurpotten op de vloer. Hoe ga je daarmee veilig op tournee? Toneelgroep Amsterdam vond een snel inzetbare, mobiele brandblusser met een bijzondere blustechniek.
Gehoorschade op jonge leeftijd heeft grote gevolgen voor wie het treft. Ook de maatschappelijke kosten zijn hoog. Te lang naar te harde muziek luisteren is schadelijk, of dit nu gebeurt via een oortelefoontje of bij live muziek. In 2011 werd een convenant gesloten waarin een norm staat van 103 dB(A). Maar hoe maak je dat waar? De Nationale Hoorstichting organiseerde een pilot project rond keurmerk Oorveilig
Louis Bruins deed in 2012 onderzoek bij de Technische Organisatie van Het Muziektheater Amsterdam (TOM) naar de ‘zachte’ aspecten van veiligheid. Zijn onderzoek, dat hij deed in het kader van zijn opleiding veiligheidskunde, sluit goed aan bij het Actieplan Arbeidsveiligheid van de overheid met de ambitieuze doelstelling om het aantal ongevallen met 25 procent te reduceren.
In de Goudse Schouwburg worden alternatieve brandmelders toegepast waardoor tussen vijf en zeven geen brandwacht in de zaal hoeft te blijven. Die oplossing is beschreven in Zichtlijnen 141. Joris Kahlert en Johan Hoogeweg nuanceren de strekking van dat verhaal.
Bij valgevaar moet er een vangnet over de orkestbak. Maar wat als er artistieke redenen zijn om hiervan af te wijken? Welke zijn die redenen? Hoe moet het ontvangende theater handelen? Eric Blom van het Nederlands Dans Theater beschrijft de kwestie vanuit zijn gezelschap, Sebas van Haperen geeft zijn visie vanuit de Stadsschouwburg Utrecht.
Een beetje theater heeft vijftig trekken boven het toneel die snel en geruisloos op en neer bewegen, elektrisch aangedreven en computergestuurd. Hoe zit het met keuring, inspectie en certificering van deze potentieel gevaarlijke machines? Eindelijk ligt er een document dat duidelijkheid probeert te scheppen. Belanghebbenden worden opgeroepen commentaar te geven.
In Goudse Schouwburg hoeven de brandmelders niet uit. De brand die eind december ‘t Speelhuisin Helmond verwoestte, drukt ons met de neus op een bekend probleem: we gebruiken rookmachines én we hebben automatische brandmelders.
Werkgroep publiceert brancheregeling over brandveiligheid. Eerder dit jaar verscheen de brancheregeling Brandveiligheid van decors, doeken en decoratiemateriaal. Wat staat erin? Wat is het belang ervan? En wat is de status van dit document?
De NEN 3140 gaat over het veilig gebruik van elektrische installaties. Wat betekent dit voor de theatersector? Op 19 mei organiseerde het Nederlands Instituut voor Podiumtechniek (NiPT) een dag over dit onderwerp in de Stadsgehoorzaal in Kampen.
Liftinstituut over keuring, inspectie en certificering. De veiligheid van theaterinstallaties is een cruciale factor op en rond de podia. Over de noodzaak van inspecties of keuringen bestaat weinig verschil van mening, en dat certificering zin heeft wordt zelden betwist. Maar wat mag en moet is lang niet altijd duidelijk. De auteurs, beiden werkzaam voor het Liftinsitituut, proberen enige helderheid te scheppen.
Veel nieuwe normen en instrumenten bij landelijk symposium. Op 12 mei 2011 werd het Nationaal Evenementen Symposium gehouden in het Gelredome, op initiatief van de VVEM (Vereniging Van EvenementenMakers) en de VEHB (Vereniging voor Evenementen en Horeca Beveiliging). Bijna 250 professionals, voornamelijk werkzaam bij gemeenten, hulpdiensten en andere overheden, waren naar Arnhemgekomen. Zij kregen een breed programma voorgeschoteld over veiligheid, kwaliteit en beoordeling van publieksevenementen. Ook werd de stichting SKEN gepresenteerd, die keurmerken voor de sector wil uitgeven.
Themadag ‘Veiligheid boven alles’ in Schouwburg De Meerse.
De orkestbak is in elk theater een complex gebied, ingeklemd tussen toneel en publiek. De bak moet groot genoeg zijn, goed toegankelijk, akoestisch goede condities bieden en hij moet goed ingericht zijn, niet te koud of te warm, en veilig. Op 4 mei organiseerde de VPT een expertbijeenkomst over dit onderwerp.
Valbeveiliging rond de orkestbak is een actueel thema in de schouwburgen. Een veiligheidsnet is zeker niet dé oplossing voor alle risico’s, maar wel één van de middelen om te verhinderen dat mensen in de orkestbak vallen. En in iedere schouwburg is de situatie weer anders. In dit artikel beschrijft Sebas van Haperen de specifieke problemen en oplossingen in Utrecht.
Op dit moment wordt volop gewerkt aan de Arbocatalogus Podiumkunsten. Wat staat erin? Wanneer is hij klaar? En wat voor status heeft zo’n ding? Hier vindt u de antwoorden.
'Hoeveel avontuur wil een opleiding creëren?' Veilig dit, veilig dat. Alles moet tegenwoordig veilig. Hoe zit het eigenlijk met veilig studeren? Welke risico's lopen studenten theatertechniek tijdens hun opleiding? Het begin van het nieuwe studiejaar is een mooi moment om daar wat licht op te werpen.
Geluid blijft een hoofdzaak De podiumkunsten kwamen vorig jaar als eerste met een arbocatalogus en dat hebben we geweten. Interviews hoe het zo gekomen was. Voorlichtingsbijeenkomsten voor MKB Nederland, VNO-NCW, het Normalisatie-instituut en belangstellende branches. Stukjes in de krant van het ministerie van SZW. Kortom: nieuwsgierigheid, bewondering en enthousiasme. Maar wat hebben we zelf gedaan met onze catalogus?
De NEN1010 is gewijzigd en er komt een NTA voor tijdelijke installaties. Frank Smit zet de relevante elektrotechnische normen op een rij en kijkt alvast vooruit.
Welke bescherming biedt de arbowet aan de freelancer Vrij en kwetsbaar (2)
Veiligheid op en rond het podium We staan rechtop, nu moeten we nog leren lopen.
Op 22 januari werd de themadag Brandveiligheid decors gehouden in Den Haag bij theater De Appel. De sprekers stonden in het fascinerende decor van de voorstelling Navragen. Voorzitter Bert Determann begon met de constatering dat de podiumsector eigenlijk al behoorlijk brandveilig is. ‘Al kennen we doorgaans de letter van de wet niet, in de podiumsector zelf wordt altijd goed nagedacht, ook over brandveiligheid.’
Overzicht bestaande en nieuwe regelgeving Brandveiligheid van decors.
De firma Hoza uit het Groningse Scheemda was onlangs prominent in het nieuws. De directeur van dit staalbedrijf had blijkbaar vernomen dat de overheid in de nieuwe Arbowet minder regels wil stellen en het omschrijven van normen en richtlijnen aan de private sector over wil laten.
Themadagen VPT tot en met oktober 2006, VPT-lezingenprogramma op Vakbeurs Theatertechniek succesvol verlopen en Nieuwe leden VPT
De podiumkunstenbranche gaat met steun van de overheid de arbeidsomstandigheden aanpakken. Staatssecretaris Hoogervorst van SZW, staatssecretaris Van der Ploeg van OC&W en een aantal werknemers- en brancheorganisaties uit de wereld van de dans, muziek, opera, toneel, pop- en jazzpodia en theater- en concertzalen, hebben hiertoe een intentieverklaring ondertekend.
De commissie Veiligheid, Gezondheid en Welzijn in het Theater (VGWT) houdt zich bezig met preventie en volumebeheersing van arbeidsongeschiktheid in de theaterbranche. Hiertoe is zij in continu gesprek met de overheid en geeft zij informatie aan haar leden.
Op dinsdag 25 januari zal staatssecretaris Hoogervorst van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op de Vakbeurs in Den Haag een toelichting geven op het Arbo–convenant dat de overheid en de theaterbranche zijn overeengekomen.
Voor veel kleine organisaties is het niet eenvoudig om voortdurend te werken aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Directeuren van dergelijke kleine organisaties moeten dagelijks een groot aantal problemen oplossen. De werkwijze is veelal resultaatgericht.
In Zichtlijnen 57 van maart 1998 hebben we u opgeschrikt met een artikel over het strafrecht in het theater bij overtreding van de Arbeidstijdenwet (ATW).
Het artikel over de verbeteringen aan de PAR leverde nogal wat reacties op. Enkele van deze reacties zijn het vermelden waard.
Sinds 1 januari 1994 is de nieuwe ArbeidsOmstandighedenwet (Arbowet) van kracht. Deze wet zal er ook in het theater toe moeten leiden dat er geen misstanden meer voorkomen op het vlak van de arbeidsomstandigheden. Door de wetgever wordt voortaan gesproken van Arbozorg.
In het volgende nummer van Zichtlijnen gaat een driedelige serie over normering en benaming van trekkenwanden van start. Om tot overeenstemming over de normen voor de installaties en het gebruik ervan te komen, willen de schrijvers van die reeks graag inventariseren hoe de trekkenwanden in de praktijk gebruikt worden. Wij doen daarom een oproep aan iedereen die een trekkenwand in huis heeft om de enquête in te vullen en op te sturen.
De Vereniging voor Podiumtechnologie houdt op dinsdag 29 augustus haar jaarvergadering in theater Carré in Amsterdam.
Vanaf 10.00 uur bent u welkom, de vergadering begint om 10.30 uur. Na de lunch, die om 12.30 uur op het programma staat en die f. 22,50 kost, zal de bijeenkomst in het teken van Arbo-wetgeving staan. Na de vergadering zal er gelegenheid zijn het theater te bezichtigen. Tenslotte kan er geborreld worden.
Koninklijk Theater Carré ligt aan de Amstel, nummer 115-125, en is bereikbaar per metro (halte Weesperplein, uitgang Weesperstraat-Stadstimmertuin).
Komt Allen!
Brandveiligheidsconcept voor gebouwen met een publieksfunctie.
Te bestellen bij:
Logistiek centrum van de Directie Brandweer en Rampenbestrijding
Chroomstraat 151
2718 RJ Zoetermeer.
De prijs bedraagt f. 17,50 en het bestelnummer is 7610953014.
Nederland is bezig met een grote operatie ‘Herziening sociaal zekerheidsstelsel’. Vanuit de gedachte dat het huidige stelsel langzamerhand onbetaalbaar is geworden en dat het heeft geleid tot te grote aantallen mensen die afhankelijk zijn van een uitkering, wordt nu gewerkt aan het beheersbaar maken van zowel kosten, als aantallen.
Het is alweer anderhalf jaar geleden dat een overzicht werd gepubliceerd van de diverse Publikatiebladen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de NEN-bladen van het Nederlands Normalisatie Instituut die betrekking hebben op omstandigheden binnen het theaterbedrijf.
In de vorige nummers van Zichtlijnen heeft u kennis kunnen nemen van deel 1 van de Duitse aanbevelingen veiligheidsvoorschriften voor het theater, vertaald en op de de Nederlandse situatie toegepast. In dit nummer volgt nu deel 2.
Technici in theaters werken met technici van gezelschappen. Daarbij praten ze met elkaar en bespreken elkaars problemen. Bij de commissie voor aanbevelingen van veiligheidsvoorschriften leidt de inhoud van dergelijke gesprekken nog al eens tot verbazing.
Geachte redactie, c.q. commissie, Naar aanleiding van de aanbevelingen veiligheidsvoorschriften (Zichtlijnen 25, oktober 1992) heb ik enige op- en aanmerkingen. Er wordt geschreven dat de aanbevelingen overgenomen zijn uit Duitsland en aangepast zijn aan de Nederlandse situatie.
Als lid van de veiligheidscommissie heeft John Lakwijk, theatertechnicus in de Stadsschouwburg van Eindhoven, zich georiënteerd op de ARBO-wet, waarover hieronder een eerste verslag van zijn hand.
In Zichtlijn nr. 9 werd door de veiligheidscommissie aandacht besteed aan het fenomeen ‘kettingwerk’ (pag. 20-21). In vervolg hierop wordt in het onderstaande artikel nog iets verder uitgeweid over ‘touwwerk’.
Het bijschrift bij de foto in het artikel van de veiligheidscommissie over kettingwerk in het vorige nummer van Zichtlijn (pag. 20) is niet correct.
De ‘Commissie van aanbevelingen voor de veiligheid in het theater’, kortweg de ‘Commissie veiligheid’ genoemd, is nu een jaar aan het werk. De leden van deze groep (Martin Haars, Hans Derek, Henk ter Haar, John Lakwijk, Ron Weinberg, Frits van den Haspel en Fred-Paul Vogel) komen eens per maand bij elkaar.
In de Nieuwsbrief is al eerder gemeld, dat direct na de ‘veiligheidsdag’ in Arnhem in april j.l. een aantal leden besloot een commissie van aanbeveling op het gebied van veiligheid op te richten.
Elk locatieproject of evenement kent het probleem: de regels voor brandveiligheid zijn overal net even anders. Die lokale verschillen zijn sinds 1 januari 2018 opgelost door het landelijk geldende Besluit BGBOP.
De theaterbudgetten nemen af, maar de productie blijft vrijwel gelijk. Is hier sprake van een economisch wonder, of gaan de vergoedingen in de richting van het onbehoorlijke? Het Transitiebureau wil dit probleem in kaart brengen en bespreekbaar maken. Een nieuwe gedragscode moet het evenwicht terugbrengen.
Bedankt, binnen enkele minuten ontvangt je een e-mail van ons met daarin een persoonlijke link. Klik op de link om een nieuw wachtwoord op te geven.
